Көзге депрессия
Көз җитү белән күп кенә кешеләрнең көзге хандра башлана, ул озакка сузылмаган шартларда депрессиягә күчәргә мөмкин. Бу нәрсә белән бәйле? Бу халәттән сакланырга ярыймы? Бу сорауларга җавап бирү өчен көзге депрессия барлыкка килү механизмын һәм аны китереп чыгарырга мөмкин булган сәбәпләрне аңларга кирәк.
Көзге депрессия сәбәпләре
1. Көзге депрессиянең төп сәбәбе-кояш яктысы җитмәү. Нәтиҗәдә, организмда меланин күпләп продукцияләнә башлый. Бу моңсу һәм меланхолия барлыкка килүгә китерә. Якты көн кыскара бара һәм безгә дә, бөтен тере кебек үк, кояш җитми. Организмда серотонин дәрәҗәсе кими, ә аны юкка гына «бәхет гормоны» дип атамыйлар: серотонин киеренкелекне төшерә, кәефне күтәрә, йокыбызга, тонуска һәм аппетитка уңай йогынты ясый. Аның җитмәве көзге депрессиягә китерә.
2. Көзге депрессия үсешендә иммунитетның сезонлы кимүе дә зур әһәмияткә ия. Сез, мөгаен, күрү, ничек соң кечкенә генә салкын тию әверелә кыен торырга иртәләрен һәм үтәргә үз гадәти вазыйфаларын өйдә һәм эштә. Болар барысы да иммун системасы китереп чыгара торган сезонлы депрессиянең гаебе.
Көзге сезон депрессиясен профилактикалау чаралары
Иммун системага ярдәм итү өчен сәламәт яшәү рәвеше алып барырга кирәк:
1. Хәрәкәт активлыгы.
Саф һавада физик күнегүләр белән актив шөгыльләнә башлыйбыз. Моның өчен иң яхшы ысул-көзге парк буенча йөрү. Галимнәр табигатьтә йөрүнең депрессия белән авыручыларның хәлен 20% ка шактый яхшыртуын ачыклаган, тик йөрүләр шәһәр мохитендә түгел, ә үсемлекләр күп булган җирдә булырга тиеш. Урманда йөрү кан әйләнешен көчәйтүгә һәм әйләнә-тирә мохитнең антидепрессантларга охшаш тәэсиренә ярдәм итә.
2. Тулы канлы сәламәт туклану.
- Туклану режимын саклагыз, көндәлек рационга ботка, иртәнге аш, кайнар аш, төрле сортлы балык һәм төшке ашны кертегез.
- Ит һәм чикләвек сезне туендырып кына калмыйча, организмны аксым һәм майлар белән дә тәэмин итәчәк, алар сезгә салкыннарда кирәк булачак.
- Якты кызгылт һәм сары чәчәкләр (помидор, борыч, алма, әфлисун, киви, банан) җиләк-җимеш һәм яшелчәләр файдалы.
- Бу чорда имбир, бал һәм гөлҗимеш тамырларыннан ясалган эчемлек яхшы булыша. Ул кәефне яхшырта һәм иммун системасын ныгыта.
3. Хезмәт һәм ялны чиратлаштыру.
Тулы кыйммәтле йокы тәүлегенә 7 сәгатьтән дә ким түгел. Билгеле булганча, озакка сузылмау депрессия үсешенә еш кына китерә. Йокысызлык һәм депрессия еш кына бер-берсенең симптомнарын көчәйтә – йокы кытлыгы депрессия үсешенә китерә, шуның аркасында йокының дәвамлылыгы тагын да кими, ә аның сыйфаты начарлана.
3. Уңай кәеф.
Көзен күп кенә кешеләр ялгызлыкны өстен күрә, үз-үзләренә китә, туганнары һәм танышлары белән аралашудан туктый. Бу дөрес түгел! Аралашу чорында төшенке торышы кирәк, һәр кешегә! Иң яхшысы-яңа танышулар табу, ял көннәрендә туганнарың янына бару һәм еш кына «публика» да булу. Үзегезне эштә һәм өй шартларында якты чәчәкләр белән әйләндереп алыгыз. Карагыз әле алыштырырга монотонлы пәрдә ачык сары яки яшел. Сез шунда ук сизәсез ничек радикаль үзгәрә кәеф сезнең гаиләдә. Үзгәртергә барлык яктырту приборлары өйдә һәм эштә бу көндезге лампалар. Тупланыгыз үз фикерләре белән нәрсә дә булса күңелле һәм тереклек. Тормышыбызга уңай караш булганда, без күп нәрсәне җиңә алабыз. Үзгәрешләргә омтылыш-хыялларга караганда күбрәк. Теләк һәм максатчанлык-максатларына ирешергә ярдәм итә торган хәрәкәтчән көчләр.
Иң мөһиме-депрессияне вакытында танып, башың белән бу халәткә чуму. Күрдегезме, сез кайгылы буласыз көннән - көн? Өстәмә яктырткычларны кертегез, яки хәтта яхшырак та - көндезге махсус лампа, чәй кайнатыгыз һәм үзегезне төрледән-төрле күңел ачарга тырышыгыз. Табыгыз вакытт йөреш өчен, ләззәт музыка өчен, кино йөрү өчен. Иң мөһиме-көзге депрессиягә үзегезне әсирлеккә алырга рөхсәт итмәгез!
Көзге депрессияне профилактикалауның барлык бу ысуллары, чыннан да, эшли! Әмма аларны сәламәтлегегезне игътибар белән күзәтегез һәм сәламәт яшәү рәвеше алып барсагыз гына эшләргә мәҗбүр итәргә була!